به نقل از «فرارو»

آغاز نرخ‌سازی در بازار ارز؛ استراتژی جدید بانک مرکزی برای کنترل قیمت دلار

تاریخ انتشار: ۵ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۳۰۹۸۵

به‌دنبال رشد پرشتاب قیمت ارز، بانک مرکزی اعمال سیاست تازه خود را برای کنترل بازار ارز از روز دوشنبه آغاز کرد.

به گزارش همشهری، دیروز بازارساز بانک مرکزی با افزایش نرخ اسکناس دلار در سامانه بازار متشکل ارزی به سطح ۴۳هزار تومان تلاش کرد در برابر نرخ بازار آزاد به شکلی تهاجمی وارد عمل شود تا در نهایت بتواند نقش خود را به‌عنوان نرخ‌ساز بازار ارز پس بگیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پیش‌تر رئیس‌کل بانک مرکزی اعلام کرده بود: «بانک مرکزی از این به بعد با مداخله در بازار، نرخ‌ساز خواهد بود.» به‌نظر می‌رسد، بانک مرکزی در تلاش است کنترل جریان عرضه و تقاضای ارز را کاملا در اختیار بگیرد تا از این طریق بازار را مدیریت کند. همین تاکتیک دیروز موجب کاهش نرخ دلار در بازار آزاد تا محدوده ۴۴هزار تومان شد.

از گذشته تا امروز

از سال۱۳۹۷ و به‌دنبال اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران سیاست‌های ارزی ایران دچار تغییر شد. تا پیش از آن بانک مرکزی به نیابت از دولت در دوره‌های مختلف می‌توانست از محل درآمد‌های ارزی حاصل از صادرات نفت، بازار ارز را کنترل کند.

در دوره‌هایی که قیمت ارز افزایش می‌یافت با افزایش عرضه، جلوی رشد قیمت را می‌گرفت، اما از سال۱۳۹۷ به‌دلیل محدودیت‌هایی که در فروش نفت به‌وجود آمد منابع ارزی نیز کاهش یافت و ابزار‌های در اختیار بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز محدود شد.

در چنین شرایطی صادرکننده‌ها و در راس آن‌ها تولیدکننده‌های محصولات پتروشیمی، فلزات و مواد معدنی موظف شدند ارز حاصل از صادراتشان را در سامانه نیما عرضه کنند تا از این طریق مصارف ارزی تامین شود.

چندی بعد با تغییر برخی رویه‌ها از جمله تشکیل بازار توافقی ارز به صادرکننده‌ها اجازه داده شد مازاد ارز عرضه شده در سامانه نیما را در سامانه بازار توافقی بفروشند. درچنین شرایطی، اما محمدرضا فرزین تاکتیکی تازه را برای مدیریت بازار ارز در پیش گرفته تا بار دیگر نقش بانک مرکزی در تعیین نرخ ارز پررنگ‌تر از قبل شود.

از انفعال به نرخ‌سازی

دیروز محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی در توییتی اعلام کرد: «بانک مرکزی از این به بعد با ورود به بازار، نرخ‌ساز خواهد بود. بانک مرکزی و صرافی‌ها اقدامات مشترکی را در احیای ثبات اقتصادی انجام می‌دهند.» او پیش از این نیز گفته بود: طبق بخشنامه‌ای جدید از روز سه‌شنبه، چهارم بهمن به صرافی‌ها مجوز فروش ۵هزار یورو به هر متقاضی را داده‌ایم.

او تأکید کرده بود: اگر از روز سه‌شنبه که خرید و فروش ارز در صرافی‌ها آغاز می‌شود، محدودیتی در تامین منابع ارزی برای صرافی‌ها به‌وجود بیاید، در بازار متشکل در قالب حراج به آن‌ها ارز می‌فروشیم. می‌خواهیم در بازار آزاد به یک نرخ‌ساز تبدیل شویم.

طبق تاکتیک جدید بانک مرکزی صادرکننده‌ها موظفند ارز خود را در سامانه نیما با نرخ ۲۸هزار و۵۰۰تومان، تسعیر کنند، اما نکته مهم‌تر این است که این ارز در اختیار بانک مرکزی است و بعد از آن، بانک مرکزی است که تعیین‌کننده معادلات بازار است و از این طریق می‌تواند بازار را مدیریت کند. ضمن اینکه با حذف نرخ توافقی، صرافی‌ها موظفند نرخ بازار متشکل را که در محدوده بازار آزاد است، مبنای فروش ارز درنظر بگیرند. همین موضوع می‌تواند به کاهش حجم تقاضا منجر شود.

اعمال برنامه تازه بانک مرکزی ظرف ۲روز گذشته موجب شده التهاب بازار ارز اندکی فروکش کند، اما به‌نظر می‌رسد در بلندمدت باید راهکار‌های دیگری نیز برای ثبات بازار ارز در نظرگرفته شود.

اثرات تاکتیک تازه

به‌نظرمی رسد با اعمال تاکتیک تازه بانک مرکزی برای تخصیص ارز، در کوتاه‌مدت با افزایش عرضه ارز مواجه خواهیم بود، اما در بلندمدت احتمالا شرایط قدری متفاوت خواهد بود؛ زیرا تثبیت نرخ ارز در سامانه نیما، از یک سو انگیزه صادرکننده‌ها را برای عرضه ارز کاهش خواهد داد.

این موضوع می‌تواند به کاهش عرضه منجر شود و از سوی دیگر به‌دلیل تفاوت قیمت ارز نیمایی با بازار آزاد، حجم تقاضا برای دریافت ارز تثبیتی افزایش خواهد یافت که این موضوع می‌تواند به افزایش محدودیت‌ها در منابع ارزی در اختیار بانک مرکزی منجر شود.

با توجه به اینکه طبق گفته رئیس کل، بانک مرکزی کنترل کامل بازار را در اختیار گرفته، این موضوع می‌تواند در آینده چالش‌برانگیز باشد.

بانک مرکزی با افزایش نرخ اسکناس دلار در سامانه بازار متشکل ارزی به سطح ۴۳هزار تومان، در برابر نرخ بازار آزاد به شکلی تهاجمی وارد عمل شد تا بتواند نقش خود را به‌عنوان نرخ‌ساز بازار ارز پس بگیرد.

منبع: فرارو

کلیدواژه: بازار ارز سامانه نیما موضوع می تواند صادرکننده ها بازار متشکل بازار آزاد بانک مرکزی بازار ارز صرافی ها نرخ ساز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۳۰۹۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حراج شمش طلا در مرکز مبادله توانسته به قیمت بازار آزاد کمک کند؟

فرارو- حراج شمش طلا در مرکز مبادله ایران ظرف سه ماه گذشته انتقاد‌هایی از سوی فعالان بازار به‌دنبال داشته است. هدر رفتن ذخایر بانک مرکزی یکی از اتهام‌های مطرح شده است و موضوع دوم بی‌تاثیر بودن حراج شمش طلا در روند هفته‌های اخیر بازار عنوان می‌شود.

به گزارش فرارو؛ حراج شمش طلا در مرکز مبادله ارز و طلا با این حال ارتباطی به ذخایر بانک مرکزی ندارد و اصطلاحا در راستای رفع تعهدات ارزی خود صادرکنندگان صورت می‌گیرد، اما به‌نظر می‌رسد همچنان هدف اصلی بانک مرکزی از حراج شمش محقق نشده است. طوریکه از زمان آغاز حراج شمش طلا در مرکز مبادله ایران، حدود ۳۰ درصد به قیمت طلا ۱۸ عیار در بازار اضافه شده است.

قیمت شمش طلا در مرکز مبادله ارز و طلا

قیمت شمش طلا با عیار ۹۹۵ در هزار، ظرف سه ماه گذشته در مرکز مبادله ارز و طلا حدود ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده است.

قیمت شمش طلا درجریان آخرین معاملات مرکز مبادله ارز و طلا که روز سه‌شنبه چهارم اردیبهشت انجام شد، به‌طور متوسط چهار میلیارد و ۶۵۷ میلیون به ثبت رسید، اما این عدد همزمان با برگزاری اولین حراج نزدیک سه میلیارد و ۶۰۳ میلیون تخمین زده می‌شد.

قیمت شمش طلا با عیار ۹۹۵ در هزار، در مرکز مبادله ارز و طلا ظرف حدود سه ماه قریب یک میلیارد و ۵۰ میلیون ارتقا پیدا کرده که این اتفاق را نمی‌توانیم بدون توجه به افزایش نرخ طلا ۱۸ عیار و وقایع هفته‌های اخیر در بازار بررسی کنیم.

قیمت هر گرم طلا ۱۸ عیار

قیمت طلا ۱۸ عیار همزمان با برگزاری ۲۰ مرحله حراج شمش در مرکز مبادله ارز و طلا حدود ۳۰ درصد رشد داشته است.
هر گرم طلا ۱۸ عیار، روز ۲۷ دی‌ماه پارسال معادل دو میلیون و ۷۰۹ هزار تومان در طلافروشی‌ها معامله می‌شد، اما با برگزاری بیستمین حراج شمش طلا در مرکز مبادله ارز و طلا، این عدد روی تابلو صرافی‌ها به سه میلیون و ۵۶۳ هزار تومان تبدیل شد.

طلا ۱۸ عیار در این مدت و به‌خاطر اتفاقاتی که احتمالا درجریان آن قرار دارید، برای اولین بار تا مرز گرمی سه میلیون و ۸۷۹ هزار تومان جلو رفت و اتفاقا در همان برهه قیمت شمش طلا با عیار ۹۹۵ در هزار در مرکز مبادله ارز و طلا تا عدد چهار میلیارد و ۸۶۶ میلیون بالا رفت.

حراج شمش طلا ذخایر بانک مرکزی را هدر می‌دهد؟

حراج شمش طلا توسط بانک مرکزی در هفته‌های اخیر، انتقاد بخشی از رسانه‌ها و کارشناسان این حوزه را در پی داشته است.

حراج شمش طلا از دید این گروه یکجور هدرفتن ذخایر بانک مرکزی مطرح می‌شود. طوریکه از نگاه آن‌ها چوب حراج به ذخایر طلا کشور کنترل بازار ارز گره‌گشا نبوده. اما واقعا حراج شمش طلا هدر دادن ذخایر بانک مرکزی است.

حراج شمش طلا طبق دستور‌العمل بانک مرکزی ذاتا در راستای رفع تعهدات ارزی صادرکنندگان انجام می‌شود و اصلا ارتباطی به ذخایر قبلی بانک مرکزی ندارد. تصور کنید صادرکنندگان برای فرار از رفع تعهد ارزی و فروش ارز صادراتی خود در مرکز مبادله، با واردات و اجاره شمش طلا از ایفای تعهدات خود شانه خالی می‌کردند، اما با تصمیم بانک مرکزی واردات شمش طلا حالا مشروط به عرضه در مرکز مبادله است.

عرضه شمش طلا با هدف کنترل بازار، فقط یکی از اهداف مورد انتظار بانک مرکزی است که البته هنوز تاثیر این اتفاق نمایان نشده است، اما از یک طرف دیگر هدف از عرضه طلا در مرکز مبادله ارز و طلای ایران، جلوگیری از قاچاق عنوان می‌شود؛ یعنی حتی اگر خروج طلا ادامه داشته باشد، به صورت صادرات جواهرات و با ارزش افزوده باشد.